ในช่วงกลางศตวรรษที่ 13 สมัยสุโขทัยเจริญรุ่งเรือง อิทธิพลทางการเมืองและเศรษฐกิจของสุโขทัยแผ่ขยายไปทั่วดินแดนภาคกลางของสยาม ทว่าความมั่นคงในพื้นที่นี้ไม่ใช่เรื่องง่าย เมืองเล็กๆ ต่างก็ลุกขึ้นมาต่อต้านอำนาจของสุโขทัย และหนึ่งในเมืองเหล่านั้นคือ อู่ทอง
อู่ทอง เป็นเมืองศูนย์กลางการค้าและการเกษตร ที่ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำ Chao Phraya ใกล้กับที่ตั้งกรุงศรีอยุธยาในปัจจุบัน ในช่วงต้นศตวรรษที่ 13 อู่ทองตกอยู่ภายใต้การปกครองของขุนสาม촌 บรมเทพบิดร ซึ่งเป็นขุนนางชั้นสูงแห่งสุโขทัย ขณะเดียวกัน พวกรับใช้ของขุนสาม촌 ได้แก่ ขุนยางและทหาร รวมทั้งชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในอู่ทอง มีความไม่พอใจต่อการปกครองจากสุโขทัย
ความไม่พอใจดังกล่าวถูกปลุกปั่นขึ้นโดย เจ้าพระยาอู่ทอง หรือ ขุนหลวงหริพันธ์ (ตามตำนานพื้นบ้าน) ซึ่งเป็นบุตรชายของขุนสาม촌 ผู้ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากชาวอู่ทองและกลุ่มที่ต่อต้านสุโขทัย
ในปี พ.ศ. 1893 เจ้าพระยาอู่ทองประกาศตนเป็นเอกราชจากสุโขทัย และเริ่มรวบรวมกำลังพลเพื่อสร้างเมืองใหม่ขึ้นมา ซึ่งในที่สุดก็กลายมาเป็นกรุงศรีอยุธยา
สาเหตุของการก่อตั้งกรุงศรีอยุธยา
หลายปัจจัยนำไปสู่การก่อตั้งกรุงศรีอยุธยา:
- ความไม่พอใจต่อการปกครองจากสุโขทัย:
ชาวอู่ทองและผู้ที่สนับสนุนเจ้าพระยาอู่ทอง ไม่滿意การปกครองของสุโขทัย เนื่องจากต้องการอิสระในการบริหารตนเอง
- ความได้เปรียบทางภูมิศาสตร์:
ตำแหน่งที่ตั้งของอู่ทองอยู่บนฝั่งแม่น้ำ Chao Phraya ทำให้เหมาะสมสำหรับการค้าและการขนส่ง
- ผู้นำที่มีความสามารถ:
เจ้าพระยาอู่ทอง เป็นผู้นำที่มีวิสัยทัศน์และความสามารถในการรวมพลังจากชาวอู่ทองและกลุ่มที่ต่อต้านสุโขทัย
ผลของการก่อตั้งกรุงศรีอยุธยา
การก่อตั้งกรุงศรีอยุธยา มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อประวัติศาสตร์ไทย:
- จุดเริ่มต้นของราชวงศ์อโยธยา:
การก่อตั้งกรุงศรีอยุธยา กริ่นให้เกิดขึ้นมาซึ่งราชวงศ์อโยธยา ที่ครองแผ่นดินสยามยาวนานกว่า 400 ปี
- ยุคทองของอาณาจักรสยาม:
กรุงศรีอยุธยา กลายเป็นศูนย์กลางการค้าและวัฒนธรรมที่สำคัญในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
- ความเจริญรุ่งเรืองทางด้านต่างๆ:
กรุงศรีอยุธยา เป็นยุคที่เกิดขึ้นมาซึ่งงานศิลปะ สถาปัตยกรรม และวรรณคดีที่งดงามและมีคุณค่า
ตารางแสดงการเปรียบเทียบระหว่างอู่ทองกับกรุงศรีอยุธยา
ด้าน | อู่ทอง | กรุงศรีอยุธยา |
---|---|---|
สถานะ | เมือง vassal ของสุโขทัย | เมืองหลวงเอกราช |
ผู้นำ | ขุนสาม촌 | เจ้าพระยาอู่ทอง (หรือ ขุนหลวงหริพันธ์) |
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์ | เป็นจุดกำเนิดของกรุงศรีอยุธยา | ยุคทองของอาณาจักรสยาม |
การก่อตั้งกรุงศรีอยุธยา เป็นเหตุการณ์สำคัญที่เปลี่ยนแปลงสภาพการเมืองและสังคมของไทยอย่างสิ้นเชิง ทำให้เกิดขึ้นมาซึ่งอารยธรรมและความเจริญรุ่งเรืองที่คงอยู่มาจนถึงปัจจุบัน
แม้ว่าอาณาจักรสยามจะล่มสลายไปในที่สุด แต่กรุงศรีอยุธยา ก็ยังคงเป็นสัญลักษณ์แห่งความยิ่งใหญ่ และเป็นมรดกทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญของประเทศไทย.